ەسىك مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني مۋزەي-قورىعىندا «ارحەولوگييا سالاسىنداعى حالىقارالىق زەرتتەۋلەر: تاجىريبە, ناتيجەلەرى مەن باسىم باعىتتارى» تاقىرىبىندا «ەسىك وقۋلارى» VI حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسييا وتتى, دەپ حابارلايدى قر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ باسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساعان Shalqar.kz.

حالىقارالىق كونفەرەنتسيياعا قازاقستان, قىتاي, ۇلىبريتانييا, رەسەي, وزبەكستان, قىرعىزستان, تاجىكستان, تۇركييا جانە ازەربايجاننان كەلگەن ارحەولوگتار مەن مۋزەي ىسىنىڭ ماماندارى قاتىستى.

كونفەرەنتسييا بىرقاتار ماڭىزدى تاريحي وقيعالارمەن تۇسپا-تۇس كەلدى. اتاپ ايتساق, بيىل التىن ادامنىڭ تابىلعانىنا 55 جىل, «ەسىك» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني قورىق-مۋزەيىنىڭ قۇرىلعانىنا 15 جىل, سونداي-اق كورنەكتى ارحەولوگ-عالىم بەكمۇحانبەت نۇرمۇحانبەتوۆتىڭ تۋعانىنا 90 جىل تولىپ وتىر.

ىس-شارا بارىسىندا قر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى مادەنيەت كوميتەتىنىڭ توراعاسى ەرلان داكەنوۆ ەلىمىزدە تاريحي-مادەني مۇرانى زەرتتەۋ, ساقتاۋ جانە ناسيحاتتاۋ باعىتىندا جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن جانە بۇل باعىتتا مۇنداي عىلىمي ىس-شارالاردىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن اتاپ وتتى.

مۋزەي-قورىق اشىلعان كۇننەن باستاپ مۋزەي قىزمەتىن كورسەتىپ قانا قويماي, عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعى رەتىندە دە بەلسەندى جۇمىستار اتقارۋدا. 2017 جىلدان بەرى شەنьسي پروۆينتسيياسىنىڭ ارحەولوگييا ينستيتۋتىمەن (قحر) تىعىز ارىپتەستىك بايلانىس ورناتىلدى, ناتيجەسىندە بىرقاتار بىرلەسكەن عىلىمي جوبا جۇزەگە اسىرىلدى. اتاپ ايتساق, قىتايدىڭ سولتۇستىك-باتىس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جىبەك جولى ارحەولوگيياسىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ قازاقستانداعى فيليالى جۇمىس ىستەپ تۇر.

پلەنارلىق وتىرىستار مەن سەكتسييالىق سەسسييالار بارىسىندا قازاقستانداعى ارحەولوگييالىق ەسكەرتكىشتەردى ساقتاۋ مەن تيىمدى پايدالانۋ, تاريحي-مادەني مۇرا نىساندارىن قورعاۋ ادىستەرى, پانارالىق زەرتتەۋلەر مەن مۋزەي ىسىندەگى زاماناۋي مىندەتتەر كەڭىنەن تالقىلاندى. 

سونداي-اق كونفەرەنتسييادا ارحەولوگييا عىلىمىنىڭ دامۋىنا زور ۇلەس قوسقان بەكمۇحانبەت نۇرمۇحانبەتوۆتىڭ عىلىمي جولى دا سوز ەتىلدى.

باعدارلاما اياسىندا «راحات ارحەولوگييالىق كەشەنى» اتتى مونوگرافييا مەن «ەسىك» مەملەكەتتىك مۋزەي-قورىعى جونىندەگى العاشقى قىتاي تىلىندەگى نۇسقاۋلىقتىڭ تۇساۋكەسەرى وتتى. سونىمەن قاتار, يۋنەسكو-نىڭ بۇكىلالەمدىك مۇرالار تىزىمىنە ەنگەن تالعار (تالحيز) ورتاعاسىرلىق قالاشىعىنىڭ اۋماعىندا «تالحيز قازىنالارى» كوشپەلى كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى.

كونفەرەنتسييا قورىتىندىسى بويىنشا تاريحي-مادەني مۇرانى قورعاۋ مەن تيىمدى پايدالانۋ, ارحەولوگييالىق زەرتتەۋلەردىڭ تەورييالىق جانە قولدانبالى اسپەكتىلەرىن دامىتۋ, حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ باعىتتارىندا قابىلدانعان رەزوليۋتسييا جارييالاندى.