بۇل اپتادا جاھانداعى ينتەرنەت-باسىلىمدار قازاقستانعا قاتىستى جاڭالىقتى قالىس قالدىرمادى, دەپ حابارلايدى Shalqar.kz. قازاقستان ۇشىن ەۋرووداقتىڭ ۆيزالىق رەجيمى جەڭىلدەيتىنى, گرۋزييامەن لوگيستيكالىق بايلانىستىڭ ارتاتىنى ايتىلعان. ەلدەگى كيىك پوپۋلياتسيياسىنىڭ كۇرت وسۋى مەن اتوم ونەركاسىبىن دامىتۋدىڭ جوسپارى دا تالقىلانىپتى. 

تاسس: قازاقستان مەن ەو ۆيزالىق رەجيمدى جەڭىلدەتۋ بويىنشا كەلىسسوز وتكىزدى.

بريۋسسەلьدە قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى ۆيزالىق رەجيمدى جەڭىلدەتۋ تۋرالى كەلىسىم جانە رەادميسسييا تۋرالى كەلىسىم بويىنشا العاشقى كەلىسسوز وتتى. بۇل جيىن ەل ازاماتتارىنىڭ ەۋروپاعا كىرۋىن ەداۋىر جەڭىلدەتۋى ىقتيمال. كەلىسسوز تۋرالى اقپاراتتى رەسەيلىك تاسس اقپارات اگەنتتىگى جارييالادى.

تالقىلاۋ بارىسىندا تاراپتار پىكىر الماسىپ, باستاپقى باعداردى كەلىسكەن. سونىڭ ىشىندە ساپارلاردى جەڭىلدەتۋگە, قوعام اراسىنداعى بايلانىستاردى نىعايتۋعا, ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋگە ىقپال ەتەتىن زاماناۋي قۇقىقتىق بازا قالىپتاستىرۋ جايى قوزعالدى.

قر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە, كەلىسسوزدەر – ەۋروپالىق وداق پەن ورتالىق ازييا مەملەكەتى اراسىنداعى العاشقى پروتسەسس ارى تاريحي قادام.

«وتىرىستا قازاقستان رەسپۋبليكاسى سىرتقى ىستەر مينيسترىنىڭ ورىنباسارى الىبەك باقاەۆ پەن ەۋروپالىق كوميسسييانىڭ ميگراتسييا جانە ىشكى ىستەر جونىندەگى باس ديرەكتوراتى باس ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى يوحاننەس لۋحنەر تەڭ توراعالىق ەتتى. كەلىسسوزدەردىڭ باستالۋى سيمۆولدىق ارى ماڭىزدى وقيعا بولدى. جەلتوقسان ايىندا قازاقستان مەن ەو اراسىنداعى كەڭەيتىلگەن سەرىكتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلعانىنا 10 جىل تولادى. جاڭا كەلىسسوزدەر ترەگىنىڭ ىسكە قوسىلۋى ون جىل بويى جۇيەلى تۇردە دامىپ كەلە جاتقان قاتىناستاردىڭ جەتىلگەنىن, مازمۇندىلىعىن جانە ستراتەگييالىق باعىتتىلىعىن كورسەتەدى», – دەلىنگەن مينيسترلىك مالىمەتىندە.

قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق كەلىسسوزدەردى جالعاستىرۋعا جانە كەلەسى راۋندتى 2026 جىلى استانادا وتكىزۋگە ۋاعدالاستى.

Report: مۇناي-گاز حيمييا وندىرىسى ارتادى

الەمدىك مۇناي نارىعىنداعى احۋال قازاقستاننىڭ سالاداعى ستراتەگيياسىنا ايتارلىقتاي اسەر ەتكەنىن بىلەمىز. الداعى ۋاقىتتا ۇكىمەت مۇناي-گاز حيمييا وندىرىسىنىڭ قۋاتىن قايتا قاراۋدى جوسپارلاپ وتىر. وسى ورايدا Report ينتەرنەت باسىلىمى بىرنەشە بولجام مەن ەلدەگى وندىرىس ساياساتىنا قاتىستى جاڭالىقتى حابارلادى. مالىمەتتى تارقاتىپ كورەيىك.

قازاقستاندا مۇناي-گاز حيميياسىن دامىتۋ ەرەكشە نازاردا. قازىر ارنايى زاڭ جوباسى ازىرلەنىپ جاتىر. ول 1-شى جانە 2-شى قايتا وڭدەۋ جوبالارىن جەدەلدەتۋگە, ال 3-شى جانە 4-شى قايتا وڭدەۋ جوبالارى ۇشىن جاڭا قولداۋ قۇرالدارىن قۇرۋعا باعىتتالعان. جىل سوڭىنا دەيىن ەلدەگى مۇناي-حيمييا وندىرىسى 589 ملن تونناعا جەتەدى دەگەن بولجام بار.

ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە, 2024 جىلى وندىرىس كولەمى 540 مىڭ توننا بولعان (2023 جىلمەن سالىستىرعاندا 1,5 ەسە كوپ). ونىمنىڭ باسىم دەنىن «KPI» جشس, «كومپانييا نەفتەحيم ltd» جشس, «شىمكەنت حيمييا كومپانيياسى» جشس, اتىراۋ موز سەكىلدى سالانىڭ ىرى كاسىپورىندارى قامتاماسىز ەتكەن-دى.

سونداي-اق بۇعان دەيىن ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس مينيسترلىگى 2032 جىلى وڭدەۋ كولەمىن جىلىنا 30 ملن تونناعا دەيىن ۇلعاياتىنىن ايتقان.

– 2040 جىلعا قاراي زاماناۋي وتىن-مۇناي-حيمييالىق كونفيگۋراتسييادا قۋاتى 10 ملن توننا مۇناي وڭدەيتىن جاڭا ۇلكەن سىيىمدىلىقتاعى ىرى زاۋىتتى ىسكە قوسۋ مەن وڭدەۋ قۋاتىن 30-دان 40 ملن تونناعا دەيىن ارتتىرۋ جوسپارلانىپ جاتىر. جاڭا زاۋىتتىڭ وڭدەۋ تەرەڭدىگى 95%-دى قۇرايدى. بۇل جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ىشكى نارىقتىڭ جانار-جاعارماي ماتەريالدارىنا وسىپ كەلە جاتقان سۇرانىسىن 100% قامتاماسىز ەتۋگە, سونداي-اق مۇناي ونىمدەرىن كورشىلەس ەلدەرگە ەكسپورتتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى, – دەدى ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس مينيستر ە. اقكەنجەنوۆ.

بەلگىلى بولعانداي, قازاقستان 2040 جىلى مۇناي ونىمدەرىنىڭ ساپاسى ەكولوگييالىق ك4 ستاندارتىنان ك5+ ستاندارتىنا كوشىرەدى جانە ونىمىن سىرتقى نارىققا ەكسپورتتاماق.

Trend: قازاقستان-گرۋزييا لوگيستيكالىق بايلانىستى نىعايتادى

اپتا باسىندا ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرداۋلەت قيلىباي گرۋزييانىڭ قر-داعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى لەۆان دياساميدزە باستاعان دەلەگاتسييامەن كەزدەستى. تاراپتار ماڭعىستاۋ وبلىسى مەن گرۋزييا اراسىنداعى ەكونوميكالىق, كولىك-لوگيستيكالىق, تۋريستىك جانە مادەني باعىتتار بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاعان. اقپاراتتى Trend تاراتتى.

وبلىس اكىمى ماڭعىستاۋدىڭ ينۆەستيتسييالىق مۇمكىندىكتەرىنە توقتالىپ, وڭىردىڭ گەوگرافييالىق ورنالاسۋى, كولىك ينفراقۇرىلىمى جانە قولايلى ينۆەستيتسييالىق احۋالى ەكى جاقتى سەرىكتەستىك ۇشىن ماڭىزدى فاكتور ەكەنىن ايتقان.

كەزدەسۋدە كاسپيي تەڭىزى ارقىلى قۇرىق – اليات (ازەربايجان) باعىتىندا تۇراقتى تەڭىز پاروم قاتىناسىن ۇيىمداستىرۋ جوباسى تالقىلاندى. «Georgian Industrial Group» باستاماسىمەن ىسكە اسىرىلىپ جاتقان جوبا اياسىندا 2026 جىلدىڭ العاشقى جارتىجىلدىعىندا ەكى پارومدى ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا. 2027 جىلعا قاراي پاروم فلوتى التى كەمەگە دەيىن ۇلعايماق. بۇل كاسپيي باعىتىنداعى جۇك تاسىمالى كولەمىن ارتتىرۋعا, پورت ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا جانە «ترانسكاسپيي حالىقارالىق كولىك باعىتىنىڭ» تيىمدىلىگىن كوتەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

ايتا كەتەيىك, ماڭعىستاۋ وبلىسى مەن گرۋزييا اراسىنداعى 2025 جىلدىڭ قاڭتار-قازان ايلارىنداعى سىرتقى ساۋدا اينالىمى 1,9 ملن اقش دوللارى كولەمىندە بولدى. بۇگىندە وڭىردە گرۋزين كاپيتالىنىڭ قاتىسۋىمەن 51 كاسىپورىن جۇمىس ىستەيدى.

The Times Of Central Asia: كەلەر جىلى كيىك سانى 5 ميلليونعا جەتەدى

قازاقستانداعى كيىكتەردىڭ سانى 4 ميلليوننان استى. بۇل – ەل ۇشىن رەكوردتىق دەڭگەي. ال كەلەسى جىلى تولدەۋدەن كەيىن 5 ميلليونعا جەتۋى مۇمكىن. مەملەكەت كيىك پوپۋلياتسيياسىن رەتتەۋ قانداي شەشىم قابىلدايتىنىن The Times Of Central Asia ينتەرنەت باسىلىمى جازدى.

كيىك پوپۋلياتسيياسىنىڭ دۇنيەجۇزى بويىنشا 98 پايىزى قازاقستاندا. 2003 جىلى قازاق دالاسىنداعى بوكەندەر 21 مىڭعا دەيىن ازايىپ كەتكەن ەدى. ارادا 20 جىلدان اسا ۋاقىت وتكەندە جاعداي وڭالدى, تىپتى كيىك سانى شامادان تىس ۇلعايىپ كەلەدى.

ۇكىمەت مالىمەتىنشە, وسى جىلى 1 شىلدەدەن 30 قاراشاعا دەيىن 196 مىڭعا جۋىق كيىك تاركىلەندى, ۇشالارى وتاندىق ەت وڭدەۋ كاسىپورىندارىنا بەرىلدى. جۇمىستار عىلىمي ۇسىنىمدارعا سايكەس قاتاڭ تۇردە جۇرگىزىلدى.

«دەريۆاتتاردى ەسەپكە الۋعا جانە ساقتاۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلادى. كيىكتەردىڭ بارلىق مۇيىزى تاڭبالانىپ, مينيسترلىككە ۆەدومستۆولىق باعىنىستى «وحوتزووپروم» وب» رمقك ۇيىمىندا كۇشەيتىلگەن كۇزەت جانە مامانداندىرىلعان ينفراقۇرىلىم جاعدايلارىندا ساقتالادى.

دەريۆاتتاردى تسيفرلىق تاڭبالاۋ جانە حالىقارالىق رەتتەۋ ماسەلەلەرى جەكە قارالدى. «قازاقتەلەكوم» اق-مەن بىرلەسىپ تولىق قاداعالاۋدى جانە زاڭدى اينالىمدى قامتاماسىز ەتەتىن كيىك مۇيىزدەرىن تاڭبالاۋ جوباسى جۇزەگە اسىرىلۋدا», – دەپ جازىلعان اقپاراتتا.

ۇسىنىلعان جۇيە CITES حالىقارالىق كونفەرەنتسيياسىندا قولداۋ تاپتى جانە قازاقستاندىق دەريۆاتتاردىڭ ەكسپورتىنا شەكتەۋلەردى كەزەڭ-كەزەڭىمەن الىپ تاستاۋ ۇشىن نەگىز رەتىندە قاراستىرىلادى.

Euronews: قازاقستان يادرولىق جوبالار مەن عىلىمي ورتالىقتاردى دامىتىپ جاتىر

Euronews باسىلىمى ەلدەگى اتوم سالاسىنىڭ دامۋىنا قاتىستى كولەمدى اقپارات جارييالادى. وندا ۋران قورى, اەس-كە قاجەتتى وتىن, شەتەلدىك كومپانييالارمەن بايلانىس تاقىرىپتارى قامتىلعان.

ۇكىمەت تاياۋ ونجىلدىقتا بىرنەشە اتوم ەلەكتر ستانتسيياسىن سالۋدى جوسپارلاپ وتىر – بىرەۋى رەسەيلىك «روساتوممەن» جانە تاعى ەكەۋى قىتايلىق سەرىكتەستەردىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسپاق. قىتايلىق جوبالاردىڭ ەگجەي-تەگجەيى ازىرگە بەلگىسىز, الايدا جوبا قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا سالاسىن ارتاراپتاندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنى سوزسىز.

«روساتوم» بىرىنشى ستانتسييانى 2035 جىل اياقتاۋى تيىس. جاقىندا وعان رەسمي تۇردە «بالقاش» اەس اتاۋى بەرىلدى. بۇل اەس-تە ىىى+ بۋىنىنداعى ەكى رەاكتور جۇمىس ىستەيدى. جيىنتىق قۋاتى – 2,4 گۆت. 2025 جىلدىڭ تامىزىندا اەس ورنالاساتىن جەر ەسەبىندە الماتى وڭىرىندەگى ۇلكەن اۋىلىنىڭ ماڭى تاڭدالدى.

قازاقستان ۋران مەن يادرولىق وتىن وندiرىسىنە جانە سالاداعى تەحنولوگييالاردى ەكسپورتتاۋ كۇش سالىپ كەلەدى. قازiرگi ۋاقىتتا «قازاتومونەركاسىپ» ۇلتتىق وپەراتورى يادرولىق وتىن تسيكلىنىڭ باستاپقى تسيكلىن باسقارادى, ياعني وتىن كومپونەنتتەرىن بارلاۋدى, وندىرۋدى جانە دايىنداۋدى جۇرگىزەدى. كومپانييا يادرولىق وتىن تسيكلىنىڭ بارلىق كەزەڭىن جۇرگىزۋگە نيەتتەنىپ وتىر, بۇل ەلدىڭ جاھاندىق جەتكىزۋ تىزبەگىندەگى پوزيتسيياسىن نىعايتادى.